stress bij paarden:
hoe verminder je stress?

Stress bij paarden: signalen, oorzaken en behandeling

Een paard kan net zoals een mens stress ervaren. Deze stress heeft van oorsprong een hele nuttige functie. Wanneer er gevaar op de loer ligt, zorgt het lichaam voor een instinctieve stressreactie waardoor er snel gehandeld kan worden. Deze korte, acute stress is normaal en kan dan ook weinig kwaad. Helaas kan stress bij paarden ook chronisch worden, waarna uiteindelijk lichamelijke klachten kunnen ontstaan. Het is daarom goed om stress bij je paard zoveel mogelijk te vermijden. In deze blog vertellen we je meer over hoe je stress bij je paard kunt herkennen, wat mogelijk oorzaken van stress zijn en hoe je stress kan verminderen.

Wat is stress bij een paard?

Stress is een lichamelijke en emotionele reactie op externe prikkels die worden geregistreerd als bedreigend of gevaarlijk. Zo kan stress ontstaan door een onvoorspelbare of oncontroleerbare situatie, maar ook door pijn of opwinding. Paarden zijn vluchtdieren waardoor het lichaam in hogere staat van alertheid zal komen om zich voor te bereiden om ieder moment op de vlucht te kunnen slaan. Het lichaam maakt adrenaline aan, de hartslag gaat omhoog en er komt meer energie vrij.

Wanneer deze stress direct gevolg is van een bepaalde prikkel of gebeurtenis, zal de stress snel ontstaan en ook redelijk snel weer wegvloeien. In dit geval spreken we van acute stress. Wanneer een paar een langere periode stress ervaart, spreken we van chronische stress. Deze stress komt meestal door situaties die zich een langere tijd voordoen en kan erg schadelijk zijn voor de gezondheid van een paard. Zo kan chronische stress een negatieve invloed hebben op het immuunsysteem en de spijsvertering en kan het in sommige gevallen zelfs leiden tot spierverlies en koliek.

Stress herkennen bij paarden

Stress kan zich bij paarden op veel verschillende manieren uiten. Acute stress ziet er bovendien vaak anders uit dan chronische stress. Stress kan je herkennen aan de volgende signalen:

• Overmatig zweten
• Trillen
• Verhoogde hartslag en ademhaling
• Vaker plassen of mesten
• Zichtbaar oogwit
• Rusteloos en nerveus gedrag
• Vluchtgedrag

Wanneer een paard langere periodes last heeft van stress kan je dat herkennen aan de volgende signalen:

• Vermageren
• Maagzweren
• Verminderde weerstand
• Diarree
• Veranderingen in gedrag
• Stalondeugden zoals luchtzuigen en weven 
• Veel gapen (als gevolg van maagzweren)

Bovenstaande symptomen kunnen ook een heel andere oorzaak hebben. Het is daarom goed om het gedrag van je paard goed te leren kennen en een dierenarts te raadplegen wanneer je de situatie niet vertrouwt.

Oorzaken van stress bij paarden

Acute stress is meestal het gevolg van plotselinge en kortdurende situaties. Denk hierbij aan bijvoorbeeld transport, harde geluiden door werkzaamheden of vuurwerk, onrust in de kudde, rijden op onbekend terrein of de welbekende bakkabouters. Stress dat veroorzaakt wordt door een acute prikkel zal meestal wegvloeien zodra de prikkels verdwijnen of zodra een paard doorheeft dat er geen gevaar dreigt.

Chronische stress wordt meestal veroorzaakt door langdurige situaties. Denk hierbij aan te weinig ruwvoer, te kleine huisvesting, te weinig contact met andere paarden en te weinig (vrije) beweging. Paarden zijn bovendien erg gevoelig voor veranderingen. Te veel of te plotselinge veranderingen in huisvesting, kudde en voeding kunnen ook veel stress veroorzaken bij een paard.

Stress bij paarden vermindere

Het verminderen van stress bestaat voor een groot deel uit het voorkomen van situaties die stress opleveren. Zorg er daarom voor dat je paard altijd voldoende ruwvoer heeft, genoeg (vrije) beweging krijgt en dat de huisvesting stabiel en in orde is. Probeer te veel veranderingen te voorkomen door een vaste routine aan te houden waarbij je paard op dezelfde tijdstippen eten krijgt en naar buiten gaat en zorg waar mogelijk voor een vertrouwde vaste kudde waar niet te veel in gewijzigd wordt. Helaas is stress niet altijd te voorkomen. Sommige paarden zijn daarnaast ook simpelweg gevoelig voor stress en zullen zich snel angstig voelen. Dit kan komen door hormonen of door het karakter van het paard. In sommige gevallen kan het daarom helpen om je paard van binnenuit extra te ondersteunen met een rustgevend supplement of kruid. Hieronder noemen we een aantal supplementen en kruiden die bekend staan om hun rustgevende werking.

🌿 Magnesium Relax Combi: Rustgevende mix van magnesium, L-tryptofaan en passiebloem. Draagt op natuurlijke wijze bij aan meer ontspanning en heeft een kalmerend effect op het zenuwstelsel.

🌿 Kamille: Heeft van nature een kalmerende werking en draagt bij de spijsvertering.

🌿 Valeriaan: Biedt ondersteuning bij het kalmeren van het centrale zenuwstelsel waardoor prikkels minder hard binnenkomen en er dus minder snel een paniek- of schrikreactie zal optreden.

🌿 Mellow Mood: Mix van onder andere valeriaan, monnikspeper, citroenmelisse en hop. Draagt op natuurlijke wijze bij aan meer ontspanning voor paarden die last hebben van spanning door hormonen.