Hoefzweer bij paarden: herkennen en behandelen

Een hoefzweer is een ontsteking in de hoef van een paard. De ontsteking zorgt van binnenuit voor veel druk in de hoef, wat kan resulteren in (ernstige) pijnklachten. Om de pijnlijke voet te ontlasten, kan een paard op 3 benen gaan lopen. Hoefzweren zijn dan ook een veelvoorkomende oorzaak van kreupelheid en daarom is het belangrijk dat je op tijd behandelt. Maar hoe herken je een hoefzweer, waar bestaat de behandeling uit en hoe kan je het voorkomen?

Wat is een hoefzweer?

Een hoefzweer, ook wel zoolzweer of hoef-abces genoemd, is een bacteriële ontsteking in de hoef. Doordat de hoef hard en gesloten is, heeft het abces geen kans om een uitweg te vinden en slaat deze naar binnen. Hierdoor ontstaat een enorme druk op de lederhuid, wat erg pijnlijk is voor paarden en vaak kreupelheid tot gevolg heeft. Het is een veelvoorkomend hoefprobleem bij paarden. Bij hoefzweren voor paarden maken we onderscheid tussen de septische en de aseptische variant. Bij een septische hoefzweer komen de bacteriën die de hoefzweer veroorzaken van buitenaf. Bij een aseptische hoefzweer komt de ontsteking juist door een oorzaak van binnenuit, zoals een onderliggende aandoening.

Hoe herken je een hoefzweer bij een paard?

Een hoefzweer is op verschillende manieren te herkennen bij een paard. Dit zijn de meest voorkomende symptomen van hoefzweren:

• Acute kreupelheid: het meest zichtbare en duidelijk symptoom van een hoefzweer. Je paard loopt acuut erg kreupel, vaak op 3 benen.
• Chronische kreupelheid: ook kreupelheid die lang door sukkelt kan veroorzaakt worden door een hoefzweer. Een hoefzweer wordt vaak gelinkt aan acute kreupelheid, maar dit hoeft dus niet het geval te zijn!
• Hoef voelt warm aan: door de ontsteking kan de hoef en de kroonrand warm aanvoelen.
• Voelbare polsslag: als je de pols in de kootholte voelt, kan je deze bij een hoefzweer soms hard voelen kloppen.

Wat zijn de oorzaken van een hoefzweer?

Een hoefzweer is een ontsteking die veelal wordt veroorzaakt door bacteriën. Dit zijn vrij ‘normale’ bacteriën die gewoon in de omgeving voorkomen. Door bepaalde omstandigheden en factoren kunnen deze bacteriën binnendringen in de hoef en een ontsteking veroorzaken: een septische hoefzweer. De volgende factoren kunnen bijdragen aan het ontstaan van een hoefzweer:

• Natte ondergrond, zoals een drassige weide
• Onregelmatig/slecht bekappen van de hoeven
• Slechte stalhygiëne
• Steentjes of andere scherpe objecten in de hoef

Oorzaken aseptische hoefzweer

Bij een aseptische hoefzweer ontstaat de ontsteking niet door bacteriën van buitenaf, maar door een oorzaak van binnenuit. Oorzaken van een aseptische hoefzweer zijn bijvoorbeeld een kneuzing in de hoef of overbelasting.

Behandelingen van hoefzweren

Denk je dat je paard misschien een hoefzweer heeft? Neem dan contact op met je dierenarts en/of hoefsmid. Een hoefzweer kan echt enorm veel pijn doen, dus het is belangrijk dat je hier niet te lang mee wacht. Daarnaast zal je paard, doordat hij de hoef met de hoefzweer wilt ontlasten, zijn andere benen overbelasten.

Als je dierenarts of hoefsmid heeft kunnen vaststellen dat het gaat om een hoefzweer, zal de behandeling starten. Indien de plek van de hoefzweer te lokaliseren is, wordt de zweer opengesneden zodat het ontstekingsvocht eruit kan. Dit zal direct voor verlichting zorgen. Is de hoefzweer niet te lokaliseren? Dan volgt waarschijnlijk het advies om de hoef te laten weken, zodat het abces kan rijpen en de hoefzweer uiteindelijk alsnog opengesneden kan worden.

Hoe voorkom je dat je paard een hoefzweer krijgt?

Een hoefzweer is erg vervelend en pijnlijk. Bovendien kan een paard zijn andere benen overbelasten om de druk van de pijnlijke hoef te verlichten. Probeer daarom altijd hoefzweren te voorkomen. Volg hiervoor de volgende tips:

• Een goede hoefverzorging is essentieel! Krab de hoeven dagelijks uit om steentjes en vuil te verwijderen en laat regelmatig een hoefsmid langskomen om de hoeven te bekappen.
• Zorg altijd voor een schone stal met genoeg droge bodembedekking.
• Je hebt het niet altijd in de hand, maar probeer je paard niet te lang in een natte, drassige weide te laten staan. Een schone, droge ondergrond heeft echt de voorkeur.
• Rijd je veel op een harde ondergrond en heeft je paard daardoor dunne zolen? Overleg dan eens met je hoefsmid of het verstandig is om de hoefzool extra te beschermen, door bijvoorbeeld speciaal beslag of hoefschoenen.

Algemene ondersteuning voor je paard met een hoefzweer

Een hoefzweer ontstaat meestal door factoren van buitenaf waardoor bacteriën de hoef weten binnen te dringen. Het is daarom van belang om ervoor te zorgen dat de hoef sterk genoeg is zodat bacteriën geen kans krijgen. Naast het opvolgen van onze tips, kan je de hoeven ook extra van binnenuit ondersteunen. Zo dragen voedingsstoffen zoals MSM, biotine en silicium bij aan sterke en gezonde hoeven. Deze voedingsstoffen kan je los toevoegen aan het rantsoen van jouw paard om de hoeven extra te ondersteunen, of je kan kiezen voor een speciale mix waar meerdere gezonde voedingsstoffen aan zijn toegevoegd.